Mass Effect to trójwymiarowa gra akcji science-fiction, w której gracz wciela się w Spectera, jednego ze Strażników Galaktycznego Pokoju, który musi bronić galaktyki przed siłami legendarnego byłego agenta, który zwrócił się przeciwko swoim wrogom. Jednak w miarę jak gracz oraz jego przyjaciele i towarzysze dowiadują się coraz więcej informacji, zaczynają zdawać sobie sprawę, że prawdziwym zagrożeniem jest coś/ktoś inny i jest ono większe, niż ktokolwiek mógł sobie wyobrazić.Mass Effect to pierwszy tytuł z planowanej trylogii, która, jak wszystkie produkty BioWare, zaoferuje bogatą fabułę, która zanurzy gracza w wirze wydarzeń i skonfrontuje go z serią decyzji, które wpłyną na przyszłe losy całej galaktyki i wszystkich jej mieszkańców.Znaczną część Mass Effect stanowią bitwy drużynowe z dużą dawką taktyki, a także możliwość eksploracji na własną rękę nieznanych wcześniej planet, po powierzchni których gracz będzie się poruszał za pomocą uniwersalnych środków transportu. Na tych planetach czeka na gracza szereg niebezpiecznych i ciekawych mini-przygód, które w żaden sposób nie są związane z główną linią fabularną, ale podążanie za nimi może przynieść graczowi nowe informacje, broń, przedmioty i inne.Gracz będzie miał w swoich rękach nie tylko losy całej galaktyki, ale także swoje własne. To od gracza zależy jak będzie wyglądała jego postać, jakiej broni będzie używał i jak będą go postrzegać inni, co szczególnie wpłynie na interaktywne dialogi.